Od wilka do wilczaka

Wilk- tajemnicze zwierzę, symbol siły, waleczności, hartu ducha i niezaleĹźności. To symbol dzikości i nieujarzmionej natury. Symbolika wilka pojawia się w mitach religijnych i narodowych, przedstawiany jest w dziełach sztuki jako symbol zagroĹźenia, zła, sił mrocznych i dzikich. Strach jaki budzi wilk jest wykorzystywany w mitach o przemianie człowieka w wilkołaka. Jego zwierzęcą siłę i niezaleĹźność prĂłbowano posiąść poprzez magiczne obrzędy szamanĂłw, noszenie wilczych kłów czy przywdziewanie wilczej skĂłry. Natomiast pozytywnie była odbierana wilcza niezaleĹźność i siła. Istnieją mity o opiece wilkĂłw nad ludĹşmi , najbardziej znany ten o wilczycy , ktĂłra wykarmiła Romusa i Romulusa. Cecha niezaleĹźności wilka zdołała wytworzyć inny mit kulturowy – mit o bezkresnych przestrzeniach, surowym pięknie i pełnej wolności.
Dziko żyjące wilki nie podejmują walki bez potrzeby, nawet wycofują się, żeby uniknąć konfrontacji. Choć są niezwykle silne, nieporozumienia rzadko kończą się poważną walką . często spojrzenie, postawa, warknięcie wystarczy żeby zaznaczyć swoja dominację. Nie muszą jej okazywać, ale w razie potrzeby potrafią to zrobić. Wśród Indian totem wilka pozwalał się dowiedzieć kim jesteś, rozwinąć siłę i pewność siebie tak, że nie musisz jej okazywać, ani niczego udowadniać.

W „wilczej” mitologii jest wiele projekcji, jednak jak w kaĹźdej mitologii jest tutaj zapewne i ziarenko prawdy.
W roku 1958 miał miejsce eksperyment biologiczny, polegający na skrzyĹźowaniu owczarka niemieckiego i wilczycy . Celem tego eksperymentu było zbadanie wpływu takiego skojarzenia na płodność osobnikĂłw oraz obserwacja jak wzajemnie się modelują cechy owczarka i wilka. ZauwaĹźono, ze zwierzęta pochodzące z takich skojarzeń odziedziczyły po wilku ogromna zdolność do regeneracji sił ( po przebiegnięciu 100 km potrzebowały zaledwie 2-3 godzin wypoczynku), miały lepszy zmysł węchu i orientację (zwłaszcza w nocy) no i odporność na deszcz i mrĂłz o wiele przewyĹźszającą odporność owczarkĂłw. Miały umaszczenie wilczaste – czyli krĂłtko mĂłwiąc takie, ktĂłre pozwala się zamaskować w lesie. Czechosłowaccy pogranicznicy zaczęli trenować psy pochodzące ze skojarzeń owczarka i wilka i pracować z nimi w stacjach wojskowych. Wilczaki okazały się psami bardzo inteligentnymi, ale nie ślepo posłusznymi. Nie udało się wypracować u nich posłuszeństwa i karności jaka występuje u owczarkĂłw niemieckich. Owczarki znajdują swoistą satysfakcje w wykonywaniu komend, natomiast wilczaki kalkulują czy to lubią lub czy im się to płaca - zmotywowanie wilczaka do pracy bardziej skomplikowane. Tutaj słychać echa wilczej niezaleĹźności. W wojsku problematyczne okazało się teĹź przywiązanie do jednego przewodnika i nowi rekruci napotykali na opĂłr psa, przyzwyczajonego do Ĺźołnierza, ktĂłry go wychował. Ta zakodowana przynaleĹźność do stada utrudnia zaakceptowanie nowego środowiska i budowanie zaufania wymaga więcej czasu niĹź u innych ras. Wilczaki uczą się błyskawicznie, niestety nie zawsze tego czego byśmy oczekiwali. Bacznie obserwują właściciela i wyciągają wnioski jak najwygodniej się urządzić w stadzie. Obserwacje CoppingerĂłw wykazały, ze wilkĂłw nie moĹźna wyuczyć zasad posłuszeństwa i „sztuczek”, natomiast znacznie skuteczniej od psĂłw uczą się przez obserwację i naśladownictwo. Ten sposĂłb „przyswajania wiedzy” jest charakterystyczny dla wilczakĂłw. Opanowanie otwierania drzwi, szafek, okien to tylko kwestia czasu – wilczak , ktĂłry się nudzi ma niewyczerpana wenę twĂłrczą, ktĂłra nie odpowiednio skanalizowana moĹźe skierować się ku twĂłrczej destrukcji.
PoniewaĹź wilczaka praktycznie nie da się zmęczyć fizycznie trzeba się starać zapewnić mu zajęcia wymagające „rozwiązywania problemĂłw” takie jak tropienie-szukanie przedmiotow albo ćwiczenie komend – o ile uda się go zmotywować na tyle, ze praca z człowiekiem będzie wilczakowi dawała satysfakcję. Największymi wyzwaniami emocjonalnymi dla wilczaka są wycieczki do centrum miasta , na targi, dworce, poniewaĹź wilczaki mają silnie zakorzeniony pierwotny lęk przed nieznanym, niezbędny do przeĹźycia w dzikim środowisku. Takie doświadczenia socjalizacyjne są niezbędne Ĺźeby wilczaka wychować na cywilizowanego psa. Natomiast wilczak pozostawiony sam sobie, pozbawiony intensywnej pracy szkoleniowej wyrośnie na psa samowystarczalnego, nie związanego z człowiekiem, w ktĂłrym na plan pierwszy wyjdą cechy nieoswojonego zwierzęcia.
„ Wilczaki są jak narkotyk. Raz skosztujesz i ciągle chcesz więcej i więcej. Nie jest to rasa dla kaĹźdego i nie kaĹźdy jest dla niej. Ale jeśli okaĹźesz się jednym z nielicznych, poczujesz wilczy zew, a na TwĂłj odpowie sfora – to Twoje Ĺźycie na pewno zmieni się nie do poznania. Zakochasz się w tym co ze sobą niesie, pomimo wielu trudności… Poczujesz dzikość i słodycz. I juĹź nigdy nie będziesz mĂłgł Ĺźyć bez niego. Twojego oswojonego wilka… “ / Ania Gałązka, hodowla Gorthan/




Beata Hojeńska